• InterSzach: 5.11.2020, 17.15-20.15 – grupa C

Witam serdecznie na kolejnym spotkaniu internetowym. Na początek szachowa ciekawostka z naszego regionu. Jak donosi weekendowy Kurier Szczeciński w Barlinku postawiono efektowny pomnik poświęcony słynnemu mistrzowi świata Emanuelowi Laskerowi. Pomnik w formie szachowego króla na postumencie, wysokości dorosłego człowieka, stoi przy promenadzie wśród zieleni nad brzegiem tutejszego jeziora.

Emanuel Lasker urodził się w Barlinku w 1868 roku. Tutaj uczęszczał do szkoły powszechnej, a gimnazjum ukończył w Gorzowie. Na studia udał się za swoim starszym bratem do Berlina. Wtedy już obaj byli namiętnymi graczami. Grając namiętnie zarywali często noce, co zagrażało ich studiom. Ojciec widząc to postanowił ich rozdzielić i zakwaterował ich w daleko od siebie oddalone stancje. Ale namiętność do szachów była silniejsza. Emanuel codziennie przemierzał do brata pieszo w obie strony ponad pięciokilometrowy dystans, wracając na swoją stancję niekiedy nad samym ranem. Chyba jednak, te spacery wyszły mu na zdrowie, choć może zarwane noce nie za bardzo, bo wkrótce stał się najsilniejszym szachistą Berlina.

Lasker po studiach wyemigrował do USA, gdzie podjął pracę na uczelni jako matematyk. W szachach robił niesamowite postępy i już w wieku 25 lat zdobył koronę mistrza świata. Na szachowym tronie panował przez następne 27 lat, najdłużej w historii. Był przyjacielem Alberta Einsteina. W Barlinku stoi dom z tablicą pamiątkową, w którym mistrz świata się urodził, a w Muzeum Regionalnym można obejrzeć wiele z nim związanych pamiątek.

W Barlinku wielokrotnie organizowaliśmy kolonie szachowe biorąc udział równocześnie w organizowanych tu międzynarodowych memoriałach szachowych poświęconych temu geniuszowi szachów. Emanuelowi Laskerowi, jego twórczości poświęcimy jeszcze nie raz wiele miejsca w przyszłych lekcjach, a tymczasem wracamy do współczesności.

Niedawno świat szachowy obiegła sensacyjna wiadomość, że po niewiarygodnym dwuletnim wyczynie, 125 pod rząd nieprzegranych partii, mistrz świata Magnus Carlsen został wreszcie pokonany! Pokonany przez naszego rodaka, lidera polskich szachów, Jana Krzysztofa Dudę! Polak potrafi! Zwycięstwo tym cenniejsze, że zostało osiągnięte w partii klasycznej. Wiadomość ta odbiła się dużym echem także w polskich mediach. A zwycięzcy pogratulował osobiście sam Prezydent Polski Andrzej Duda. Była to już druga wygrana JKD nad Carlsenem. Wcześniej w maju wygrał w tzw. partii szybkiej. I właśnie od tej partii zaczniemy analizę ich pojedynków.

Duda, Jan Krzysztof (2753) – Carlsen, Magnus (2863) – Lindores Abbey Prelim (7.4), Szkocja, chess24.com INT, 2020 A28 – tempo gry 2 x P15’+10” (2×15 minut + 10 sekund do każdego posunięcia. W nawiasach podane są rankingi Elo zawodników; ranking mistrza świata to nr 1 na świecie, ranking Polaka to 15-17 miejsce na świecie.

Klasyfikację rankingową szachistów według punktacji elo stworzył prof. Arpad  Elo z USA i to na jego cześć nazwano właśnie ten system. W 1960 roku został wprowadzony najpierw w USA, a potem przez międzynarodową federację szachową FIDE od 1970 roku na całym świecie.

Do partii dołączone jest video z komentarzem, ale na początek rozegrajmy tę partię na szachownicy.

         1.c4 – partia asymetryczna angielska. 1…e5 – partia angielska symetryczna powstałaby po 1…c5, w której czarnym niby łatwiej o obronę, ale mistrzowi świata nie chodziło przecież o remis.

 2.Sc3 Sf6 3.Sf3 Sc6 – powstał wariant czterech skoczków w partii angielskiej, dość dobrze teoretycznie rozpracowany, zwłaszcza po meczu o mistrzostwo świata Karpow – Kasparow, szczególnie z gońcem na Gb4, co i też nastąpiło w tej partii.

4.e3 Gb4 5.Hc2 O-O 6.Sd5 We8 7.Hf5 d6 8.Sxf6+ gf6  9…Hxf6 10.Hxf6 gf6 10.a3 itd

9.Hh5 d5 10.a3 Gf8 11.Gd3 e4 12.cd5 ed3 13.dc6 bc6 14.b4 a5 15.Gb2 We4  15…ab4 16.ab4 Wxa1+ 17.Gxa1 We4

16.Sd4 …  16.ba5?? Wb8 -+   16…Hd5 

>Zadanie: Mistrz świata postanowił przejść do końcówki. Czym się kierował? Czy ta decyzja była słuszna? Czy w tym momencie myślał o remisie, czy też grał jeszcze na wygraną. Spróbujmy samodzielnie ocenić pozycję. Ocenić koordynację figur, strukturę pionków, opanowane linie i pola. Porównajcie wzajemne pozycje figur. Kto według was ma przewagę, a może pozycja jest remisowa? Nie należy się sugerować ostatecznym wynikiem partii, bo może to być zwodnicze. Jaki przyjęlibyście teraz strategiczny plan gry białymi? Proszę zapisać swoje uwagi w zeszycie. Potem skonfrontujcie swoje przemyślenia z komentarzem z video, a o szczegółach porozmawiamy na zajęciach.

17.Hxd5 cd5 18.f3 We8 19.Sb5 We7 20.Gxf6 Rd7 21.Kf2 Ga6 22.Sd4 Gc4 23.Whb1 … Jeszcze lepsze było 23.Sf5! – spróbuj zbadać dlaczego (zanotuj).

23. … Wa6 24.Ge5 f6 25.b5 Wb6 26.Gf4 a4 27.g4 Gc5 28.h4 Kf7 29.Kg3 Gxd4 30.ed4 Gxb5? A to już błąd – dlaczego?

31.Wb4! … Białe już wyraźnie dominują. Ale z mistrzem świata trzeba być czujnym do końca.  31. …We7 32.Wab1 Gc4 33.Wxb6 cb6 34.Wxb6 Gb3 35.Gd6 Wd7 36.f4 f5 37.g5 Gd1 38.Gc5 Kg7 39.Kf2 Wd8 40.Wb7+ Kg6 41.We7 Wb8 42.We6+ Kh5 43.Kg3 … ?

I na koniec pytanie: Jakie posunięcie zagrał Janek, że mistrz świata mata natychmiast się poddał? Czyżby czekał na niego nieuchronny mat? Zapisz w zeszycie i skonfrontuj swoje uwagi z komentarzem w wideo.

Partia w dużym stopniu o znaczeniu historycznym, gdyż wygranych przez naszych reprezentantów z mistrzami świata można policzyć na palcach jednej ręki. Co prawda ten sukces został odniesiony w tzw. partii szybkiej, ale wygrana z mistrzem świata bez względu na tempo gry to zawsze pewna sensacja. Partia warta zapisania we własnej bazie partii po wsze czasy. Przyjemnego oglądania!

Powodzenia i pozdrawiam

 Jan Czuchnicki