2.02 wtorek, g. 18:15 – grupa A2, 3.02 środa, g. 18:15 – grupa B2
Partia wiedeńska (1)
Witam serdecznie. Dziś zapoznamy się z kolejnym debiutem otwartym, to jest z partią wiedeńską. Otwarcie to powstaje już po drugim posunięciu białych: 1.e4 e5 2.Sc3. W klasyfikacji otwarć szachowych partia wiedeńska jest oznaczona jest kodami C25–C29.

Na pewno interesuje was skąd się biorą nazwy debiutów i wariantów. Pretekstów ku temu jest wiele. Nazwy debiutów nawiązują są do zaistniałej sytuacji na szachownicy (np. gambit królewski – bo białe w debiucie poświęcają pionka królewskiego, debiut gońca – bo białe wyszły w drugim ruchu gońcem), od nazwiska szachisty, na ogół wybitnego, który dany wariant wylansował (np. obrona Alechina, wariant Najdorfa), od miejsca lub kraju w którym zagrany był po raz pierwszy lub rozpowszechniony dany wariant (np. partia wiedeńska, system londyński, partia włoska, hiszpańska) lub ot tak sobie… ktoś miał kaprys i dany wariant nazwał pod wpływem jakichś wrażeń (np. wariant smoczy w partii sycylijskiej z uwagi na ustawienie czarnych pionków na podobieństwo rozmieszczenia gwiazd w konstelacji smoka, wariant orangutan – po wizycie jednego z arcymistrzów polskich (!) w barcelońskim zoo) itp.
W przypadku partii wiedeńskiej skojarzenie jest proste – nazwa tego debiutu musi być jakoś związana ze stolicą Austrii Wiedniem. Na dobrą sprawę ten debiut mógłby się również nazywać partią austriacką. To tak dla równowagi do otwarć związanych z innymi państwami, jak partia włoska, hiszpańska, rosyjska, czy też partia polska. Być może nazwa partia wiedeńska upowszechniła się za sprawą pierwszego oficjalnego mistrza świata wiedeńczyka Wilhelma Steinitza.
W czym tkwi idea ruchu 2.Sc3? Po pierwsze grając partię wiedeńską unika się innych bardziej popularnych i lepiej rozpracowanych otwarć, w tym przede wszystkim partii włoskiej i hiszpańskiej. Podstawową jednak przesłanką było ulepszenie idei związanej z gambitem królewskim – to jest inicjowanie ataku po linii „f” przy pomocy f2-f4. Grając na wstępie Sc3 białe chcą przedtem utrudnić czarnym kontrgrę przy pomocy …d7-d5 (już wiemy, że na atak skrzydłowy, w tym wypadku f2-f4, najlepszą obrona jest natychmiastowa kontrgra na skrzydle przeciwnym, a często jeszcze skuteczniejsze jest uderzenie w centrum), co w gambicie królewskim okazuje się dość skuteczne, a następnie zagrać gambitowe f2-f4. Przy okazji Sc3 broni pionka e4 po ewentualnym zagraniu przez czarne posunięcia …Sf6.
Po posunięciach 1.e4 e5 2.Sc3 gra może potoczyć się różnie. Najpopularniejszymi odpowiedziami czarnych w partii wiedeńskiej są 2…Gc5, 2…Sc6 i 2…Sf6. Podobnie jak w przypadku innych otwarć gra może przejść do innych debiutów otwartych, jak na przykład do partii trzech lub czterech skoczków. Tak zwana przechodniość debiutów w praktyce turniejowej jest dosyć częsta. Zwykle są to próby zwodzenia przeciwnika. Stąd też nie można ograniczać się do zawężonego repertuaru debiutowego, aby nie znaleźć się nagle w wariantach, w których nie będziemy się czuli komfortowo. Ale i też nasz repertuar nie może być zbyt szeroki, gdyż ich znajomość z kolei będzie zbyt powierzchowna. Grając białymi debiuty otwarte trzeba na początek znać dobrze przynajmniej dwa, trzy debiuty otwarte, ale mieć względne pojęcie o pozostałych otwarciach.
W partii wiedeńskiej, jak już wspomniałem, białe zazwyczaj grają dalej f2-f4, po czym powstają warianty podobne do wariantów gambitu królewskiego. Czarne powinny dążyć do harmonijnego rozmieszczenia swoich figur. Przykładowy wariant: 2. … Sf6 3. f4 d5! (słabsze 3. …ef4 4.e5 He7 5.He2 i czarny skoczek nie ma dogodnego pola odwrotu) 4.fe5 S:e4. Otwarta linia “f” może być w odpowiedniej chwili wykorzystana przez białe do ataku na skrzydle królewskim. Dlatego czarne powinny grać ostrożnie i przy okazji za pomocą f7-f6 wymienić pionka e5, ścieśniającego ich grę.
Aby utrudnić czarnym kontrgrę …d7-d5, białe przed posunięciem f2-f4 grają często najpierw Gc4. Ale wówczas po ruchach 1.e4 e5 2.Sc3 Sf6 3.Gc4 trzeba być przygotowanym ze strony czarnych na znany nam już trik związany na przejściową ofiarę figury 3. …Sxe4 4.Sxe4 d5 itd. z wyrównaniem gry. Dlatego białe zwykle próbują innego szczęścia i zamiast brać skoczka atakują agresywnym 4.Hh5!? Sd6 5.Hxe5 lub 5.Gb3 i skoczek na d6 trochę przeszkadza czarnym w ich rozwoju, ale pozycja ich jest stabilna. Szerszy pogląd na partię wiedeńską naświetla załączone video.
Pozdrawiam
Jan Czuchnicki
zdjęcie: pixabay.com