ETNICZNE PODRÓŻE Z PANIĄ JUSTYNĄ KOZŁOWSKĄ cz. 4
Piękne tkaniny!
Jest coś co w kulturze afrykańskiej zachwyca mnie nieustannie. To tkaniny, które w tej części Świata wyróżniają się wyjątkowym bogactwem kolorów i wzorów. Gdy wracam z Afryki to właśnie niesamowite materiały wypełniają większość mojego bagażu. Przeglądając ogromne ilości tkanin w Gambii, Senegalu czy Gwinei rzucił mi się w oczy wiele razy nadruk na brzegu materiału świadczący o tym, że tkanina jest marki holenderskiej.
O co więc chodzi?
Okazuje się, że do lat 60-tych większość tkanin sprzedawanych w Afryce Zachodniej była produkowana w Europie. Dopiero po czasach kolonialnych to się zmieniło. Afryka Zachodnia stała się jedynym rynkiem dla holenderskich wzorów i marki holenderskie zdominowały rynek zachodnioafrykański od końca XIX wieku, gdzie utrzymywały znaczenie jako symbole statusu. Dziś tkaniny noszące nazwy europejskich marek są najdroższe na zachodnioafrykańskim rynku tkanin. Wykorzystują je mieszkańcy Afryki i kupują w ogromnych ilościach ludzie odwiedzający te kraje. Aktualnie to Ghana jest domem dla wielu fabryk wysokiej jakości, pięknych, woskowych tkanin, choć to nie oznacza, że ich właściciele są rodem z Afryki. Dla mnie najbardziej fascynujące są te materiały, które nadal wykonuje się w sposób tradycyjny. Takie są choćby tkaniny zdobione indygo.
Początkowo białe fragmenty tkaniny wiąże się lub zszywa, a następnie moczy w niebiesko-fioletowym barwniku( indygo). Następnie rozwiązuje się to co było złączone. Powstają piękne wzory o zabarwieniu błękitnym na niebiesko-granatowym tle. Taka tkanina długo barwi nam ręce choć płuczemy wielokrotnie, a łączące nitki wyciągamy jeszcze przez długi czas. Ciekawa metoda tworzenia tkanin to bogolan z Mali, czyli barwienie za pomocą błota. Otrzymujemy materiały o różnych odcieniach brązu. Jest bardzo czasochłonna. Znane są i podziwiane na całym Świecie oryginalne tkaniny kente ludów Akan z Ghany. Są bogate w kolory, a każdy z nich reprezentuje różne wartości i koncepcje życia. Dlatego też kente używany jest nie tylko z powodu jego piękna, ale także walorów reprezentacyjnych. Wyjątkowe tkaniny to także oryginalne stroje rdzennych mieszkańców. Kobiety często ubrane są w długie suknie, idealnie dopasowane do sylwetki z przewiązaną chustą na głowie. Całość wykonana jest z jednego, identycznego materiału. Wielokrotnie oglądam w Afryce takie obrazki jak np. zwykłe pranie powieszone na sznurku, nabierające innego wymiaru, gdy tkanina obok tkaniny zachwyca kolorami i bogatym wzornictwem.
Po powrocie do Polski projektuję, szyję, a moje codzienne ubrania nabierają barw. Następnie cieszymy się wspólnie nowymi pomysłami podczas Etnicznych Warsztatów Twórczych w Pałacu Młodzieży.
Tak, Afryka inspiruje! W Pracowni Tańca Etnicznego przekonujemy się o tym wielokrotnie!!!
Justyna Kozłowska
zdjęcia: Justyna Kozłowska, Izabela Kurczyńska